Geny ściśle związane z przemianami homocysteiny do metioniny, jak i z cyklem kwasu foliowego. Są częścią łączącą dwa cykle i praktycznie zawsze występują zapisane MTR/MTRR. Co może zaskoczyć, choć geny te występują razem, niczym bliźnięta, nie leżą na tym samym chromosomie.

• MTR – chromosom 1
• MTRR – chromosom 5

Za skrótem MTR kryje się wdzięczna nazwa enzymu: metylotransferaza 5-metylotetrahydrofoliano-homocysteiny. 

Natomiast MTRR to: reduktaza metylotransferazy 5-metylotetrahydrofoliano-homocysteiny. 

Czytając uważnie powyższe można zauważyć już mniej więcej jaka zachodzi między nimi zależność.

Za co są odpowiedzialne?

MTR koduje enzym, znany również jako zależna od kobalaminy(B12) syntaza metioninowa, wywołuje ostatni etap syntezy metioniny.

MTRR koduje enzym, zwany reduktazą syntazy metioninowej, który ostatecznie pomaga przekształcić homocysteinę w metioninę. Enzym ten jest niezbędny do funkcjonowania syntazy metioninowej, która pomaga w przetwarzaniu aminokwasów.

MTR inicjuje przeniesienie grupy metylowej z metylokobalaminy do homocysteiny, skutkiem czego powstaje związana z enzymem kobala(I)mina i metionina. Następnie usuwa się podwójną metylację kofaktora za pomocą metylotetrahydrofolianu.

metylokobalamina + homocysteina → kobala(I)mina + metionina

PROCESY:

1. regeneracja aksonów 
2. reakcja komórki na tlenek azotu 
3. metabolizm kobalaminy
4. biosynteza metioniny
5. metylacja
6. rozwój układu nerwowego
7. procesy przemian aminokwasów siarkowych

 

Pułapka metylowa

Syntaza metioninowa jest enzymem zależnym od B12, niedobór witaminy B12 może zaburzać remetylację homocysteiny, powodując dodatkowo akumulację 5-MTHF, proces taki nazywany jest pułapką metylową.

Warianty genów MTR i MTRR tak samo jak w przypadku MTHFR są liczne, jednymi z ważniejszych są np.:

MTR Rs1805087 – powoduje przyspieszenie pracy genu  i zwiększone wyczerpywanie grupy metylowej

MTRR Rs1802059  – istotny w cyklu regeneracji MB12 dla jej zużycia przez gen MTR

MTR A66G jest powiązany ze wzrostem ryzyka wad rozwojowych dziecka i zespołem Downa

Jeżeli występuje polimorfizm w genie MTR/MTRR:

• homocysteina nie zostaje efektywnie remetylowana do metioniny

Ryzyka związane z jej zwiększonymi poziomami omówiłam tu: http://szaregeny.pl/jak-zostac-mama-3-homocysteina/, http://szaregeny.pl/jaki-poziom-homocysteiny-powinno-miec-niemowle-dziecko-a-jaki-dorosly/

• organizm może kumulować metylofolian – pułapka metylowa

O metylofolianie: http://szaregeny.pl/skutki-uboczne-dlaczego-po-metylofolianie-boli-mnie-glowa/

• mogą występować problemy w przemianach wit. B12, z jej poziomem; skutkujące np. neuropatią nerwu wzrokowego

O wit. B12: http://szaregeny.pl/witamina-b12-rodzaje/ 

• zaburza to cykl folianów i przemianę wykorzystanego 5-MTHF do THF, podczas tej konwersji powstaje cząsteczka bioptryny – koniecznej do produkcji neuroprzekaźników, w powiązaniu z innymi polimorfizmami może mieć to duże znaczenie w zaburzeniach produkcji neuroprzekaźników

O BH4 wspominałam tu: http://szaregeny.pl/polimorfizm-genu-mthfr-1298/

Zauważyliście, że nawet przy w pełni sprawnym MTFHR można mieć przez MTR/MTRR problem z homocysteiną?

Dlatego gen MTHFR nie jest wcale aż tak wszechmocny, jak kreuje go społeczeństwo.

Mutacje w tych genach wiązane były także z następującymi schorzeniami:

• Chorobami przewodu pokarmowego
• Niepłodnością męska
• Leukoencefalopatią
• Rozszczepem wargi
• Chłoniakami

Jak zatem wspierać gen MTR/MTRR?

Kluczowe jest w tym przypadku ustalić, które polimorfizmy, bo jak wspominałam, gen ma wiele wariantów, występują konkretnie u osoby – wpływają one na różne aspekty pracy genu, jedne są związane z przemianami wit. B inne stricte za moment remetylacji. A także czy występują inne polimorfizmy, np. w MTHFRze, CBS, BHMT. Żeby mieć pełny obraz sprawności cykli w które geny są zaangażowane.

Sprawdzić to można wykonując pełny panel metylacyjny.

Od tego zależy później chociażby rodzaj wit. B12(adenozylo-/hydroksy-/metylo-), który najlepiej przyjmować. Ważne jest też czy w wynikach badań krwi jest wszystko dobrze. Ważne są tu zarówno parametry morfologii, poziom cynku, poziom wit. B12, kwasu foliowego, homocysteiny, żelaza, ferrytyny można sprawdzić kwas metylomalonowy (choć to wydatek rzędu ok. 300zł).
Generalnie to kwas metylomalonowy i homocysteina są raczej bardziej wiarygodnymi wskaźnikami stanu B12 w organizmie. Nawet jeżeli wychodzi dobry poziom B12 w badaniu krwi, poziomy wewnątrzkomórkowe mogą być zbyt niskie. Kwas MMA i homocysteina są wrażliwe na zmianę poziomu B12, więc pokażą utajony niedobór.

Warto sprawdzić także stan jelit wykonując badanie OAT/Organix.

Niezwykle istotne czynniki mające wpływ na ekspresję genów MTR/MTRR:

1. stan jelit↓ – Candida i infekcje drożdżowe powodują wydzielanie aldehydu octowego, który działa hamująco na pracę genów MTR/MTRR
2. metale ciężkie↑ – aluminium, miedź, rtęć, kadm, ołów – działają hamująco na enzym MTR
3. stres oksydacyjny↑ – podwyższone poziomy reaktywnych rodzajów tlenu w organizmie
4. lipopolisacharydy↑ (pochodzące z bakterii gram-ujemnych) i cytokiny prozapalne↑ (białka pobudzające komórki odpornościowe)

Warto zwrócić uwagę na niektóre z substancji, które mają zły wpływ na pracę genów:

• cyklosporyna,
• acetaminofen (paracetamol)
• aflatoksynaB1
• wanadany
• kofeina

O ogólnym wsparciu genów możecie poczytać tu: http://szaregeny.pl/jak-zniwelowac-mozliwe-skutki-mutacji-czyli-co-wplywa-na-ekspresje-genu/

 

Źródła:

1. https://www.sciencedirect.com/topics/neuroscience/methionine-synthase
2. https://www.ebi.ac.uk/ols/ontologies/efo/terms?short_form=EFO_0004578
3. https://www.researchgate.net/figure/Homocysteine-metabolism-Note-the-key-role-of-B12-in-the-folate-cycle-regenerating_fig4_262059736
4. https://www.snpedia.com/index.php/MTRR
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/snp/rs137853061#clinical_significance
6. http://www.genecards.org/cgi-bin/carddisp.pl?gene=MTR
7. https://ghr.nlm.nih.gov/gene/MTR
8. www.mthfr-genetics.co.uk